متخصصین ارتز و پروتز افرادی تحصیل ‌کرده در رشته ارتوپدی فنی هستند که با ترکیب دانش پزشکی، مهندسی و توانبخشی، ابزارهایی تخصصی به نام ارتز (Orthosis) و پروتز (Prosthesis) را طراحی کرده و آن را می ‌سازند. این ابزارها برای اصلاح ساختار بدن، حمایت از اندام‌ ها یا جایگزینی اندام‌ های از دست ‌رفته به‌کار می ‌روند.

متخصص ارتوپد فنی در درمان مشکلات اسکلتی، بازتوانی، قطع عضو و یا بازتوانی پس از جراحی‌های ارتوپدی و افرادی که به دلایل مختلف دچار نقص حرکتی یا محدودیت‌ حرکتی شده‌اند، با همکاری ارتوپد فنی می‌توانند عملکرد حرکتی خود را تا حد قابل توجهی بازیابند و به فعالیت‌های روزمره بازگردند.

در ادامه این مطلب اطلاعاتی کامل در مورد این تخصص و وظایف آنها ارائه شده است.

ارتز چیست؟

ارتز (Orthosis) وسیله ‌ای است که برای حمایت، اصلاح یا تثبیت ساختارهای بدن به ‌ویژه اندام‌ ها و ستون فقرات مورد استفاده قرار می‌ گیرد. این ابزارها معمولاً به ‌صورت اختصاصی برای هر فرد ساخته می ‌شوند تا عملکرد عضلات و مفاصل را بهبود بخشند یا از پیشرفت ناهنجاری‌ ها جلوگیری کنند.

کاربردهای ارتز شامل موارد زیر است:

• اصلاح ناهنجاری ‌های اسکلتی مانند اسکولیوز، کیفوز یا لوردوز

• تثبیت مفاصل پس از آسیب یا جراحی

• کاهش درد و افزایش تحمل حرکتی در بیماری‌ های مزمن عضلانی و مفصلی

• بهبود وضعیت حرکتی در کودکان با ناهنجاری ‌های مادرزادی

• درمان کف پای صاف بدون جراحی

• کمک به حفظ تعادل و راه رفتن صحیح در بیماران و افراد سالمند

پروتز چیست؟

پروتز (Prosthesis) وسیله‌ ای مصنوعی است که به ‌منظور جایگزینی اندام یا بخشی از بدن که به دلایل مختلف از بین رفته، طراحی و ساخته می ‌شود. هدف از استفاده از پروتز، بازگرداندن عملکرد حرکتی، زیبایی ظاهری و استقلال فرد در زندگی روزمره است.

کاربردهای پروتز شامل موارد زیر هستند:

• جایگزینی اندام تحتانی مانند پا پس از قطع عضو برای راه رفتن و ایستادن طبیعی

• جایگزینی اندام فوقانی برای انجام فعالیت‌ های روزانه

• بازگرداندن اعتماد به نفس و ارتقای کیفیت زندگی بیماران

• استفاده در پروتزهای زیبایی برای بازسازی ظاهر طبیعی اندام ‌ها

• کمک به بازتوانی و افزایش توان حرکتی پس از حوادث یا جراحی ‌ها

مزایای استفاده از ارتز و پروتز

استفاده از ارتز و پروتز مزایای بسیاری برای بیماران دارد. این ابزارها نه‌ تنها به بهبود عملکرد حرکتی کمک می ‌کنند، بلکه می ‌توانند از پیشرفت مشکلات ساختاری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی را به میزان چشمگیری افزایش دهند. در جدول زیر مزایای استفاده از این ابزارها آمده است.

کدام پزشک یا متخصص وظیفه ساخت این دو وسیله را دارد و چرا؟

وظیفه طراحی و ساخت ارتز و پروتز بر عهده متخصص ارتوپدی فنی (ارتز و پروتز) است. این متخصصان با گذراندن دوره ‌های دانشگاهی و آموزش ‌های تخصصی، مهارت لازم برای ارزیابی وضعیت بدن، اندازه‌ گیری دقیق، طراحی و ساخت وسایل کمکی را دارند.

برخلاف تصور رایج، ارتز و پروتز به ‌صورت آماده و یکسان برای همه افراد تولید نمی ‌شوند؛ بلکه متناسب با وضعیت اسکلتی، عضلانی، سبک زندگی و نیازهای هر بیمار طراحی و ساخته می‌ شوند. همکاری نزدیک این متخصص با پزشکان ارتوپد، فیزیوتراپیست ‌ها و تیم توانبخشی، باعث می ‌شود بهترین نتیجه درمانی حاصل شود.

خدمات کلینیک امین ‌طب در حوزه ارتز و پروتز

کلینیک ارتوپدی فنی امین ‌طب یکی از مراکز تخصصی و پیشرو در زمینه ارتز و پروتز در تهران است که با بیش از ۱۵ سال تجربه، خدمات جامع و تخصصی را به بیماران ارائه می‌ دهد. این مرکز با بهره‌ گیری از دستگاه‌ های پیشرفته و تیمی مجرب، متناسب با شرایط هر فرد وسایل کمکی اختصاصی طراحی و تولید می ‌کند.

خدمات تخصصی این کلینیک شامل موارد زیر هستند:

• طراحی و ساخت انواع ارتز ستون فقرات، اندام فوقانی و تحتانی

• ساخت انواع پروتز و اندام مصنوعی

• ارائه کفش و کفی طبی بر پایه اسکن دیجیتال کف پا

• درمان و تشخیص مشکلات ساختاری

• اصلاح بادی پاسچر

• ساخت پروتزهای زیبایی متناسب با نیازهای هر فرد

ویژگی ‌ها و مدارک لازم یک متخصص ارتز و پروتز خوب

یک متخصص ارتز و پروتز خوب باید دارای تحصیلات دانشگاهی معتبر در رشته ارتوپدی فنی باشد، مهارت ‌های بالینی دقیق و تجربه کاری قابل توجه داشته باشد. در حالت کلی ویژگی ‌های کلیدی چنین متخصصی شامل موارد زیر هستند:

• تسلط بر ارزیابی ساختار بدن و حرکات بیمار

• توانایی کار با فناوری‌ های نوین اسکن دیجیتال و طراحی اختصاصی

• آشنایی با مواد و متریال تخصصی در ساخت ارتز و پروتز

• مهارت ارتباطی بالا برای درک نیازهای بیمار و ارائه مشاوره مناسب

• همکاری بین‌ رشته‌ ای با پزشکان و تیم توانبخشی برای ارائه درمان جامع

چگونه متخصص ارتز و پروتز به شما کمک می ‌کند؟

متخصص ارتز و پروتز نقش مهمی در توانبخشی و بازگشت بیماران به زندگی روزمره دارد. او با طراحی وسایل اختصاصی، روند درمان را هدفمند و مؤثر می ‌کند.

کمک به بهبود کیفیت زندگی بیماران

با استفاده از ارتز و پروتز اختصاصی، بیماران می ‌توانند فعالیت‌ های روزانه خود را با استقلال، راحتی و اعتماد به نفس بیشتری انجام دهند. این ابزارها نه‌ تنها عملکرد اندام را بهبود می ‌دهند، بلکه باعث کاهش خستگی و درد در حین انجام فعالیت‌ های روزمره می ‌شوند. در بسیاری از موارد، بیماران پس از استفاده منظم از این وسایل می ‌توانند میزان تحرک و توانایی جسمی خود را به سطح قابل توجهی برسانند و زندگی فعال ‌تری را تجربه کنند.

درمان مشکلات عضلانی و اسکلتی با ارتز و پروتز

ابزارهای ارتز و پروتز می ‌توانند بسیاری از ناهنجاری ‌ها، دفورمیتی ‌ها و دردهای ناشی از مشکلات ساختاری بدن را اصلاح یا کنترل کنند. این وسایل با تثبیت وضعیت بدن، کاهش فشار از روی مفاصل و اصلاح الگوهای حرکتی، به بهبود عملکرد سیستم عضلانی و اسکلتی کمک می ‌کنند. همچنین، استفاده از ارتز و پروتز در کنار درمان‌ های توانبخشی مانند فیزیوتراپی، می ‌تواند روند بهبودی را تسریع کرده و از پیشرفت مشکلات ارتوپدی جلوگیری کند.